در باره انتخابات ترکیه
در باره انتخابات ترکیه
کیان آذر- ترکیه
یکشنبه هفته پیش انتخابات پارلمانی ترکیه برگزار شد. این انتخابات که در پی اختلافات بین حزب عدالت و توسعه و احزاب ناسیونالیست بر سر انتخابات ریاست جمهوری در این کشوربوجود آمد
از طرف احزاب ناسیونالیست ترکیه این مسئله مطرح شده بود که حزب عدالت وتوسعه تصمیم دارد بصورت آرام و پنهان قوانین اسلامی راجایگزین قوانین سکولار ترکیه کند. اختلافات این دو حزب بر سر پست ریاست جمهوری و معرفی عبداله گل(وزیر امور خارجه ترکیه) بعنوان نماینده حزب عدالت و توسعه برای این پست شدت گرفت.نتیجه این اختلافات پس گرفتن کاندیداتوری این نماینده شد. در مقابله با این اقدام حزب عدالت و توسعه به رهبری رجیب طیب اردوغان اعلام برگزاری انتخابات پارلمانی پیش از موعد را کرد که این انتخابات یکشنبه پیش انجام گرفت
از دو-سه ماه پیش که این تحولات در جریان و جامعه ترکیه شاهد رویارویی احزاب و سازمانهای مختلف با هم بوده است.در این رو در ررویی احزاب و تمایلات سیاسی ترکیه را میتوان به 4 بخش تقسیم کرد
احزاب و سازمانهای شوونیست که خواهان حفظ ساختار قوانین منتج شده از شرایط کودتای ارتش در دهه 60 و 80
یکشنبه هفته پیش انتخابات پارلمانی ترکیه برگزار شد. این انتخابات که در پی اختلافات بین حزب عدالت و توسعه و احزاب ناسیونالیست بر سر انتخابات ریاست جمهوری در این کشوربوجود آمد
از طرف احزاب ناسیونالیست ترکیه این مسئله مطرح شده بود که حزب عدالت وتوسعه تصمیم دارد بصورت آرام و پنهان قوانین اسلامی راجایگزین قوانین سکولار ترکیه کند. اختلافات این دو حزب بر سر پست ریاست جمهوری و معرفی عبداله گل(وزیر امور خارجه ترکیه) بعنوان نماینده حزب عدالت و توسعه برای این پست شدت گرفت.نتیجه این اختلافات پس گرفتن کاندیداتوری این نماینده شد. در مقابله با این اقدام حزب عدالت و توسعه به رهبری رجیب طیب اردوغان اعلام برگزاری انتخابات پارلمانی پیش از موعد را کرد که این انتخابات یکشنبه پیش انجام گرفت
از دو-سه ماه پیش که این تحولات در جریان و جامعه ترکیه شاهد رویارویی احزاب و سازمانهای مختلف با هم بوده است.در این رو در ررویی احزاب و تمایلات سیاسی ترکیه را میتوان به 4 بخش تقسیم کرد
احزاب و سازمانهای شوونیست که خواهان حفظ ساختار قوانین منتج شده از شرایط کودتای ارتش در دهه 60 و 80
میلادی بوده که رهبری این بخش با حزب جمهوری مردم ترکیه است
احزاب و سازمانهایی که تحت اتوریته حزب عدالت و توسعه، حاکمیت 5ساله اخیر ترکیه را در اختیار دارند. حزب عدالت و توسعه یک حزب اسلامی ست و نقش قدرتمندی در عرصه اقتصادی ترکیه بازی میکند
احزاب و سازمانهایی مانند حزب حرکت ملی که مربوط به مناطقی که بیشتراصطلاحا کردنشین گفته میشوند، هستند و برای خواستهای قومی تلاش میکنند
بخشی از مردم ترکیه که خواهان سکولار ماندن جامعه و قوانین آن هستند و بدنبال حفظ دستاوردهای انسانی و آزادیخواهانه این جامعه اند که این بخش سازمان یا حزب مشخصی آنها را نمایندگی نیمکرد و بهمین خاطر بخشا در پشت احزاب ناسیونالیت و چپ ترکیه که ائتلاف و پلاتفرم مشترکی داشتند ، قرار میگرفتند
این صحنه سیاسی ترکیه و دخالت بخشهای مختلف در این مقطع سیاسی آن کشور بود.تا زمان رسیدن به روز انتخابات هفته پیش سازمانها و احزاب مختلف تبلیغات وسیعی را آغاز کرده که مثلا حزب جمهوری مردم (خلق) با بودجه ای بالغ بر ۶۳ میلیون دلار بیشترین هزینه انتخاباتی را به خود اختصاص داده و در پی آن، حزب عدالت و توسعه با چهل میلیون دلار در پله دوم قرار داشت.در این فاصله و زمان برای تبلیغات ، سازمانهای غیر دولتی فراخوان تظاهراتهایی را در دفاع از سکولاریسم داده بودند که بترتیب در شهرهای استانبول ، آنکارا، ازمیر و سامسون دادند که این تجمعات بالای صدهزار نفر برگزار میشد. در آن سو حزب عدالت و توسعه هم دست به تبلیغات وسیعی در شهرهای مختلف زده بود و میتینگ های آن با پخش ساندویچ، بستنی و دادن خدمات رایگان و پخش پاشیدن آب بوسیله هلیکوپتر برای رفع گرما در موقع تجمعات این حزب همراه بود
در انتخابات ترکیه ۵۵۰ نماينده باید برای مجلس اين کشور انتخاب میشدند. از جمعيت ۷۵ میليونی ترکيه ۴۲ مليون و ۵۳۳ هزار و ۴۱ نفر واجد شرايط رای دادن بودند که می توانستند آرای خود را در ۸۵ منطقه انتخاباتی به ۱۵۸ هزار و ۷۰۰ صندوق رای بريزند. از ۵۲ حزب سياسی ترکيه، ۱۴ حزب به صورت جزبی در انتخابات شرکت می کردند و نامزدهای بقيه احزاب برای عبور از قانون حد نصاب ۱۰ درصد (طبق قانون انتخابات ترکیه که در سال ۱۹۸۰میلادی وضع شده احزاب برای ورود به پارلمان باید حد نصاب ده درصد آراء کل کشور را بدست بیاورند. )، به طور مستقل در انتخابات مشارکت می کردند. ۶۹۹ نامزد مستقل بودند که با ۶۶۹۵ نامزد وابسته به احزاب مختلف، روی هم رفته ۷۳۹۴ نامزد انتخابات را تشکیل میدادند
بهر ترتیب انتخابات پارلمانی ترکیه با همه کش و قوسهای آن یکشنبه پیش برگزار شد.پیروزی حزب عدالت و توسعه که با فاصله زیادی نسبت به سایر احزاب در صدر این انتخابات قرار گرفت و اکثریت را درپارلمان ترکیه بدست آورد ، به صورتی که حزب عدالت و توسعه با کسب ۴۶.۷ درصد آراء و تصاحب ۳۴۱ صندلی (در حالی که این حزب در انتخابات سال 2002 توانست حدود 34 درصد آرا را کسب کند)، حزب جمهوری مردم به رهبری دنیز بایکال با کسب 20.9 درصد آراء و تصاحب ۱۱۱ صندلی و حزب حرکت ملی به رهبری دولت باغچلی با کسب ۱۴.۳ درصد آراء و تصاحب ۷۰ صندلی وارد پارلمان شدند
درترکيه، حزبی که بتواند نصف به علاوه يک کرسی های مجلس يعنی ۲۷۶ کرسی پارلمان را تصاحب کند، می تواند به تنهايی و بدون ائتلاف دولت را تشکيل دهد. اما حزب عدالت و توسعه با ۳۴۱ کرسی نمی تواند رییس جمهور را انتخاب کند و برای انتخاب رییس جمهور به ۳۶۷ رأی یعنی دو سوم آراء احتیاج دارد وبرای انتخاب رئیس جمهور باید با احزاب دیگر پارلمان ائتلاف کند
ترکیه 75 میلیونی و انتخابات اخیر
وقتی به این جامعه نگاه میکنیم ، آمادگی آن و تقاضای خواستهای انسانی و مدرن که بسیار بالاست را میبینیم. با نتایج انتخابات اخیر این سوال پیش می آید که چرا پس یک حزب اسلامگرا برنده آن است؟
حزب عدالت و توسعه بدلیل داشتن حمایت بخشی ازسرمایه داری ترکیه با خود و آمادگی انجام اصلاحات در زمینه های مختلف و جامه عمل پوشاندن به انتظارات اتحادیه اروپا البته در یک پروسه زمانی و بتدریج همراه با چانه زنی دوطرفه و بردن ترکیه بسمت عضویت در اتحادیه اروپا و از سوی دیگر موفقیت در جذب سرمایه های خارجی و برقرار کردن رابطه تجاری بالا با دیگر کشورها و برآورده کردن حد زیادی از انتظارات در زمینه اقتصاد این کشور در کنترل تورم و یا حفظ و بالا بردن ارزش پول ترکیه در برابر دلار امریکا، به این موقعیت رسیده است.
مجموعه این شرایط در طی دوره حاکمیت این حزب در 5 سال گذشته باعث آوردن بخشی از سرمایه داری ترکیه پشت خود و حمایت های بخشهای متفاوت جامعه از این حزب شد ،به طوری که شاهد آن هستیم آمار رای این حزب درشهرهای استانبول ،آنکارا و ازمیر بالاست و موفقیت بالایی در این شهرها بدست آورده، درحالی که پایگاه اصلی (ازنظر اقتصادی و اجتماعی) این حزب در مرکز و شرق ترکیه است. دلیل عمده دیگر که موجب تحریک اذهان عمومی شد و نتیجه آن بنفع حزب عدالت و توسعه گردید دخالت ارتش ترکیه در دفاع از احزاب ناسیونال- شوونیست ترکیه و دفاع از قوانین سکولارترکیه طی بیانیه ای اینترنتی که در آن عنوان شده بود در صورت لزوم در عرصه سیاسی دخالت خواهد کرد و این اقدام باعث بهترشدن اوضاع بنفع حزب عدالت و توسعه شد و ارتش و احزاب منتقد، رجیب اردوغان را تحت فشار قرار داد و باعث شد که افراد زیادی برای مقابله با این اقدام ارتش بنفع عدالت و توسعه رای دهند
از سوی دیگر احزاب ناسیونالیستی ترکیه بدلیل حفظ ارزشهای ملی ترکیه و ساختار فاشیستی مبتنی بر ارتش و انعطاف پذیر نبودن باندازه عدالت و توسعه در برابر غرب ،با اینکه علاوه بر هواداران خود بخش دیگری نیز که خواهان سکولار ماندن ترکیه بودند را بهمراه خود داشت، اما نتوانستند با حزب عدالت وتوسعه مقابله کنند و شکست سنگینی را متحمل شدند
بخش سوم که بدنبال مطالبات قومی خود بود تنها هدفش آوردن رای بالای 10 درصد از کل آرا بود که بتواند در پارلمان ترکیه جایی داشته باشد و موفق شد به این خواسته برسد و احتمالا موتلف حزب عدالت و توسعه در ارائه نماینده برای ریاست جمهوری خواهد بود
بخش چهارم که مهمترین ضعف آنها عدم سازماندهی و متشکل بودن و مهمتر از همه نداشتن سازمان یا حزبی که بتواند خواسته های آزادیخواهانه ، سکولار و مدرن آنها را نمایندگی کند ، بهمین خاطر این بخش یا بیتفاوت در برابر این انتخابات بود و با متشتت بود و بخاطر نداشتن سازمان خاصی پشت احزاب ناسیونالیت ترکیه قرار گرفت
دو گزارش مستند از خبرنگار رادیوفردا از دو شهروند ترکیه در مورد انتخابات اخیر این کشور
حسین، کارگری که گویا بیشتر وقتها شب را روی سنگفرشهای خیابان استقلال به صبح می رساند در حالی که بروشورهای تبلیغاتی احزاب مختلف را در دست گرفته با عصبانیت می گوید: "به جای این همه هزینه و کاغذ پاره و پرچم پخش کردن بهتر بود کمی هم فکر بیکاری ما بودند
مرد نسبتاً مسنی هم که از کنار ما می گذرد می گوید: "بیخود خیال خام نکن اینها فقط از انتخابات به انتخابات یاد مردم می افتند و با هزینه های گزاف به مردم هدیه و ساندویچ می دهند، بعد از انتخابات باز تو همین جا خوابیده ای ومن هم باید با حقوق بازنشستگی ام سر کنم
بهرو این رقابت بر سر قدرت در ترکیه هیچ ربطی به رسیدگی طبقه کارگر و مردم زحمتکش و آزادیخواه این کشور نداشته. واین رودررویی تنها به مشخص کردن ساختار سیاسی ترکیه با توجه به شرایط جهانی و منطقه ای بوده که کدام یک از آنها نماینده بهتری برای در رکاب تروریسم دولتی غرب بودن هستند ودرعین حال فاصله داشتن از اسلام سیاسی و نیز ورژنی غیر سیاسی از مسلمانان ارائه داده، بشکلی که الگوی خوبی برای اروپا و اسلام زده ها در اروپا باشد و این توازن و حفظ بالانس از جانب حزب عدالت و توسعه ارائه شد که خود را نماینده بهتری برای این شرایط- هم برای بورژوازی ترکیه و هم غرب- معرفی کرد و موفق شد حاکمیت را برای دومین بار در اختیار بگیرد
احزاب و سازمانهایی که تحت اتوریته حزب عدالت و توسعه، حاکمیت 5ساله اخیر ترکیه را در اختیار دارند. حزب عدالت و توسعه یک حزب اسلامی ست و نقش قدرتمندی در عرصه اقتصادی ترکیه بازی میکند
احزاب و سازمانهایی مانند حزب حرکت ملی که مربوط به مناطقی که بیشتراصطلاحا کردنشین گفته میشوند، هستند و برای خواستهای قومی تلاش میکنند
بخشی از مردم ترکیه که خواهان سکولار ماندن جامعه و قوانین آن هستند و بدنبال حفظ دستاوردهای انسانی و آزادیخواهانه این جامعه اند که این بخش سازمان یا حزب مشخصی آنها را نمایندگی نیمکرد و بهمین خاطر بخشا در پشت احزاب ناسیونالیت و چپ ترکیه که ائتلاف و پلاتفرم مشترکی داشتند ، قرار میگرفتند
این صحنه سیاسی ترکیه و دخالت بخشهای مختلف در این مقطع سیاسی آن کشور بود.تا زمان رسیدن به روز انتخابات هفته پیش سازمانها و احزاب مختلف تبلیغات وسیعی را آغاز کرده که مثلا حزب جمهوری مردم (خلق) با بودجه ای بالغ بر ۶۳ میلیون دلار بیشترین هزینه انتخاباتی را به خود اختصاص داده و در پی آن، حزب عدالت و توسعه با چهل میلیون دلار در پله دوم قرار داشت.در این فاصله و زمان برای تبلیغات ، سازمانهای غیر دولتی فراخوان تظاهراتهایی را در دفاع از سکولاریسم داده بودند که بترتیب در شهرهای استانبول ، آنکارا، ازمیر و سامسون دادند که این تجمعات بالای صدهزار نفر برگزار میشد. در آن سو حزب عدالت و توسعه هم دست به تبلیغات وسیعی در شهرهای مختلف زده بود و میتینگ های آن با پخش ساندویچ، بستنی و دادن خدمات رایگان و پخش پاشیدن آب بوسیله هلیکوپتر برای رفع گرما در موقع تجمعات این حزب همراه بود
در انتخابات ترکیه ۵۵۰ نماينده باید برای مجلس اين کشور انتخاب میشدند. از جمعيت ۷۵ میليونی ترکيه ۴۲ مليون و ۵۳۳ هزار و ۴۱ نفر واجد شرايط رای دادن بودند که می توانستند آرای خود را در ۸۵ منطقه انتخاباتی به ۱۵۸ هزار و ۷۰۰ صندوق رای بريزند. از ۵۲ حزب سياسی ترکيه، ۱۴ حزب به صورت جزبی در انتخابات شرکت می کردند و نامزدهای بقيه احزاب برای عبور از قانون حد نصاب ۱۰ درصد (طبق قانون انتخابات ترکیه که در سال ۱۹۸۰میلادی وضع شده احزاب برای ورود به پارلمان باید حد نصاب ده درصد آراء کل کشور را بدست بیاورند. )، به طور مستقل در انتخابات مشارکت می کردند. ۶۹۹ نامزد مستقل بودند که با ۶۶۹۵ نامزد وابسته به احزاب مختلف، روی هم رفته ۷۳۹۴ نامزد انتخابات را تشکیل میدادند
بهر ترتیب انتخابات پارلمانی ترکیه با همه کش و قوسهای آن یکشنبه پیش برگزار شد.پیروزی حزب عدالت و توسعه که با فاصله زیادی نسبت به سایر احزاب در صدر این انتخابات قرار گرفت و اکثریت را درپارلمان ترکیه بدست آورد ، به صورتی که حزب عدالت و توسعه با کسب ۴۶.۷ درصد آراء و تصاحب ۳۴۱ صندلی (در حالی که این حزب در انتخابات سال 2002 توانست حدود 34 درصد آرا را کسب کند)، حزب جمهوری مردم به رهبری دنیز بایکال با کسب 20.9 درصد آراء و تصاحب ۱۱۱ صندلی و حزب حرکت ملی به رهبری دولت باغچلی با کسب ۱۴.۳ درصد آراء و تصاحب ۷۰ صندلی وارد پارلمان شدند
درترکيه، حزبی که بتواند نصف به علاوه يک کرسی های مجلس يعنی ۲۷۶ کرسی پارلمان را تصاحب کند، می تواند به تنهايی و بدون ائتلاف دولت را تشکيل دهد. اما حزب عدالت و توسعه با ۳۴۱ کرسی نمی تواند رییس جمهور را انتخاب کند و برای انتخاب رییس جمهور به ۳۶۷ رأی یعنی دو سوم آراء احتیاج دارد وبرای انتخاب رئیس جمهور باید با احزاب دیگر پارلمان ائتلاف کند
ترکیه 75 میلیونی و انتخابات اخیر
وقتی به این جامعه نگاه میکنیم ، آمادگی آن و تقاضای خواستهای انسانی و مدرن که بسیار بالاست را میبینیم. با نتایج انتخابات اخیر این سوال پیش می آید که چرا پس یک حزب اسلامگرا برنده آن است؟
حزب عدالت و توسعه بدلیل داشتن حمایت بخشی ازسرمایه داری ترکیه با خود و آمادگی انجام اصلاحات در زمینه های مختلف و جامه عمل پوشاندن به انتظارات اتحادیه اروپا البته در یک پروسه زمانی و بتدریج همراه با چانه زنی دوطرفه و بردن ترکیه بسمت عضویت در اتحادیه اروپا و از سوی دیگر موفقیت در جذب سرمایه های خارجی و برقرار کردن رابطه تجاری بالا با دیگر کشورها و برآورده کردن حد زیادی از انتظارات در زمینه اقتصاد این کشور در کنترل تورم و یا حفظ و بالا بردن ارزش پول ترکیه در برابر دلار امریکا، به این موقعیت رسیده است.
مجموعه این شرایط در طی دوره حاکمیت این حزب در 5 سال گذشته باعث آوردن بخشی از سرمایه داری ترکیه پشت خود و حمایت های بخشهای متفاوت جامعه از این حزب شد ،به طوری که شاهد آن هستیم آمار رای این حزب درشهرهای استانبول ،آنکارا و ازمیر بالاست و موفقیت بالایی در این شهرها بدست آورده، درحالی که پایگاه اصلی (ازنظر اقتصادی و اجتماعی) این حزب در مرکز و شرق ترکیه است. دلیل عمده دیگر که موجب تحریک اذهان عمومی شد و نتیجه آن بنفع حزب عدالت و توسعه گردید دخالت ارتش ترکیه در دفاع از احزاب ناسیونال- شوونیست ترکیه و دفاع از قوانین سکولارترکیه طی بیانیه ای اینترنتی که در آن عنوان شده بود در صورت لزوم در عرصه سیاسی دخالت خواهد کرد و این اقدام باعث بهترشدن اوضاع بنفع حزب عدالت و توسعه شد و ارتش و احزاب منتقد، رجیب اردوغان را تحت فشار قرار داد و باعث شد که افراد زیادی برای مقابله با این اقدام ارتش بنفع عدالت و توسعه رای دهند
از سوی دیگر احزاب ناسیونالیستی ترکیه بدلیل حفظ ارزشهای ملی ترکیه و ساختار فاشیستی مبتنی بر ارتش و انعطاف پذیر نبودن باندازه عدالت و توسعه در برابر غرب ،با اینکه علاوه بر هواداران خود بخش دیگری نیز که خواهان سکولار ماندن ترکیه بودند را بهمراه خود داشت، اما نتوانستند با حزب عدالت وتوسعه مقابله کنند و شکست سنگینی را متحمل شدند
بخش سوم که بدنبال مطالبات قومی خود بود تنها هدفش آوردن رای بالای 10 درصد از کل آرا بود که بتواند در پارلمان ترکیه جایی داشته باشد و موفق شد به این خواسته برسد و احتمالا موتلف حزب عدالت و توسعه در ارائه نماینده برای ریاست جمهوری خواهد بود
بخش چهارم که مهمترین ضعف آنها عدم سازماندهی و متشکل بودن و مهمتر از همه نداشتن سازمان یا حزبی که بتواند خواسته های آزادیخواهانه ، سکولار و مدرن آنها را نمایندگی کند ، بهمین خاطر این بخش یا بیتفاوت در برابر این انتخابات بود و با متشتت بود و بخاطر نداشتن سازمان خاصی پشت احزاب ناسیونالیت ترکیه قرار گرفت
دو گزارش مستند از خبرنگار رادیوفردا از دو شهروند ترکیه در مورد انتخابات اخیر این کشور
حسین، کارگری که گویا بیشتر وقتها شب را روی سنگفرشهای خیابان استقلال به صبح می رساند در حالی که بروشورهای تبلیغاتی احزاب مختلف را در دست گرفته با عصبانیت می گوید: "به جای این همه هزینه و کاغذ پاره و پرچم پخش کردن بهتر بود کمی هم فکر بیکاری ما بودند
مرد نسبتاً مسنی هم که از کنار ما می گذرد می گوید: "بیخود خیال خام نکن اینها فقط از انتخابات به انتخابات یاد مردم می افتند و با هزینه های گزاف به مردم هدیه و ساندویچ می دهند، بعد از انتخابات باز تو همین جا خوابیده ای ومن هم باید با حقوق بازنشستگی ام سر کنم
بهرو این رقابت بر سر قدرت در ترکیه هیچ ربطی به رسیدگی طبقه کارگر و مردم زحمتکش و آزادیخواه این کشور نداشته. واین رودررویی تنها به مشخص کردن ساختار سیاسی ترکیه با توجه به شرایط جهانی و منطقه ای بوده که کدام یک از آنها نماینده بهتری برای در رکاب تروریسم دولتی غرب بودن هستند ودرعین حال فاصله داشتن از اسلام سیاسی و نیز ورژنی غیر سیاسی از مسلمانان ارائه داده، بشکلی که الگوی خوبی برای اروپا و اسلام زده ها در اروپا باشد و این توازن و حفظ بالانس از جانب حزب عدالت و توسعه ارائه شد که خود را نماینده بهتری برای این شرایط- هم برای بورژوازی ترکیه و هم غرب- معرفی کرد و موفق شد حاکمیت را برای دومین بار در اختیار بگیرد
No comments:
Post a Comment